Başkan Arslan: Elazığ iş dünyası tarihi bir durgunluk içinde

Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası tarafından 01/06 Temmuz 2022 tarihinde Oda üyelerine yönelik online yöntemle Ekonomi Durum Tespit Anketine 5174 katılım sağlandı. Anket sonuçları hakkında bir değerlendirmede bulunan Elazığ TSO Yönetim Kurulu Başkanı Asilhan Arslan, “Deprem ve pandemi sürecini yaşayan iş dünyamızın içinde bulunduğu Meslek Komitelerimizden aldığımız geri bildirimlerle zaten biliyoruz. Bu anket bir bir bakıma mevcut durumun doğrulanması olarak çok değerli verileri önümüze koydu. İnşallah karar alıcılar iş dünyamızın sesine kulak verecektir” dedi. 

“İŞ DÜNYASI ACİL DESTEK ÇAĞRISINDA BULUNMUŞTUR”

Elazığ TSO’nun asli görevlerinden birinin iş dünyasının sorun ve beklentilerinin gerçek verilerle tespit edilerek ilgili makamlara ve karar alıcılara sunulması olduğuna işaret eden Başkan Arslan, “5174 Sayılı kanun ile görev, yetki ve sorumlulukları belirlenmiş olan Odaların asli görevleri, sürdürülebilir bir ekonomik yapının tesisi için, bulundukları bölgenin sorun ve beklentilerini tespit ederek, hazırlanan raporlarla ilgili makamlardan çözüm talep etmesidir. Bu doğrultuda Misakı Milli sınırları içerisinde kalmış ve Ülkemizin kuruluş tarihi itibarı ile en esi 4 Odasından biri olan Elazığ TSO misyonu gereğince bu sorumluluklarını 138 yıldır yapagelmiş ve toplum içerisinde hep kanaat önderi olarak yer almış bir kurumdur. Bu bilinç ve sorumluluklarımız gereğince, 01/06 Temmuz 2022 tarihleri arasında Odamız Genel Sekreterliği koordinasyonunda, Basın Halkla İlişkiler ve Protokol Müdürlüğü gözetiminde Ekonomi Durum Tespit Anketi gerçekleştirilmiştir.  Google üzerinden on-line yöntemle zorunlu olmayan anketimize 559 katılım sağlanmıştır. Bu sayı aktif üye sayımızın neredeyse yüzde 10’una yakın olması sebebiyle gerçekçi veri üretilmesine olanak vermiştir. 
Anket Sorularının tespiti ve anket değerlendirme raporu Elazığ TSO Akademik Danışmanı Doç.Dr. Sayın İzzet Taşar başkanlığında Elazığ TSO Profesyonellerince hazırlanmıştır. Ankete katılan 559 kişinin Oda kayıt profili de Gurup sayılarına paralel gerçekleşmiştir.  Anketin yapılma gerekçesi öncelikle deprem ve pandemi sürecinin etkilerinin ölçülmesi ve genel anlamda Elazığ TSO Üyelerinin beklentilerinin tespitine yöneliktir. Ankette 11 soru sorulmuş olup, bir soru açık uçludur. Açık uçlu soruya katılım çok yüksek olmamakla birlikte ağırlıklı olarak acil finans destek ihtiyacına vurgu yapılmıştır” dedi.

“ANKET SONUÇLARI İŞ DÜNYASINA ACİL DESTEK SAĞLANMASINI İŞARET EDİYOR”

Başkan Arslan, anketin sonuçları üzerine yaptığı değerlendirmede, “Ekonomik verileri analiz ederken beklentileri de dikkate almak gerekmektedir. Veriler gerçekleşmiş makroekonomik endekslerle ilgili fikir verirken, anketler yoluyla da beklentiler ölçülüp bu doğrultuda politika önerileri sunulabiliyor. Bu doğrultuda bu anketin Elazığ iş dünyasının beklentilerine yönelik politika oluşturmada yardımcı olması en büyük beklentimizdir. Beklenti anketlerinin en popüleri olan PMI endeksi gerek kapasite kullanım gerekse istihdam ve ekonomik büyüme ile ilgili öncül veriler sağlamada başarılı bir gösterge olarak önem kazanmıştır. Anketimizde istihdamdaki düşüş ve bu düşüş eğiliminin devam edeceği, kapasite kullanım oranlarındaki düşüş, iç piyasalarda sipariş miktarlarındaki azalış, talep yetersizliği, kredi ve fon ihtiyacı, gelirlerin azalması, giderlerin yükselmesi, ürün ve hizmette azalma, yatırımların azalması, finansal ihtiyaçlar ve bu soruna yönelik beklentilerin öne çıktığını görmekteyiz. Elazığ ili için TİM tarafından açıklanan ihracat verileri 2021 ilk 6 ay ve 2022 ilk ay karşılaştırmasında %22’lik bir artış göstermesine karşın anket sonuçlarında siparişlerde azalma olduğu sonucunu ulaşılmıştır. Bu azalmanın önümüzdeki dönem ihracat verilerini etkileyeceği düşünülmektedir. İstihdam rakamlarına bakıldığında ve ildeki en güncel veriler geçen dönemlerle karşılaştırıldığında, deprem sonrası yapılan inşaatlarda çalışanların sigortalı kişi sayısında geçici bir artışa neden olduğu gözlenmektedir. 

SGK Elazığ İl Müdürlüğü verilerinde 31/12/2021 tarihi ile 04/30/2022 tarihleri arasındaki istihdamdaki azalma 1.567 kişidir. Anketlerde bahsedilen istihdamdaki düşüşün daha yüksek gözükmesi kayıtdışı çalışanlarda olduğu düşünülmektedir. Kapasite kullanım oranları ile ilgili olarak ülkemizde açıklanan veriler son bir yılda yatay bir görünüm sunmaktadır. 2021 Haziran %76,6, 2021 Aralık sonu itibariyle %78,7 iken 2022 Haziran ayında %77,6 olarak açıklanmıştır.  Anket sonuçlarından elde edilen tablo kapasite kullanımları ile ilgili çok daha kötümser bir durum sunmaktadır. Özellikle talep daralması ve ekonomik duraksama sebebiyle önümüzde ki dönemin kapasite kullanım oranlarında düşüşün süreceği düşünülmektedir. 

Özellikle pandemi ve döviz kurlarındaki dalgalanmaların bir araya gelmesi piyasadaki belirsizlikleri üst düzeye taşımıştır. Yapılan anketler sonucunda önümüzdeki dönemde bir talep daralması beklenmektedir. Bu talep daralmasının özellikle iç piyasada hizmet sektörünü etkileyeceği düşünülmektedir. İş dünyamız şuan en büyük tehdit olarak talep daralması ile faiz ve kur belirsizliğini görmektedir.

Anketimizden çıkarılacak bir diğer önemli husus; Makroekonomik öncelik olarak “ekonomik büyümenin” seçmesi ve bu doğrultuda politikalar uygulaması özellikle enflasyon konusundaki belirsizlikleri artırarak piyasada tedirginliğe neden olmuştur. Yapılan anket sonuçlarına göre iş insanlarımızın büyük çoğunluğunun finansal bir destek arayışında olduğu görülmektedir.  Özellikle deprem sonrası ve pandemi sürecindeki finansal destek tedbirlerinden Elazığ iş insanlarının yeterince faydalanamadığı görülmektedir. Verilen kredilerdeki veya kredi yapılandırılmalarındaki kullanım şartlarının birçok iş insanı tarafından karşılanamadığı görülmektedir. Kısa dönem çalışma ödeneğinden yararlanma oranı sadece %19 dolaylarında iken kredi yapılandıranların oranı %25 olarak saptanmıştır. Kredi başvurusu reddedilenlerin oranı ise % 39 ile bir hayli yüksek bir oran olarak göze çarpmaktadır. Dolayısı ile, kısa çalışma ödeneğindeki kriterlere çok sayıda işletmenin hazır olmadığı sonucu çıkmaktadır. Yine krediye ulaşmada veya yapılandırma taleplerinde de sicil sorunu bir kez daha karşımıza çıkmıştır” ifadelerine bulundu.

“RAPOR TOBB'A ULAŞTIRILACAK”

Elazığ TSO Yönetim Kurulu Başkanı Asilhan Arslan, Anket sonuç raporunun TOBB’ye ulaştırılarak iş dünyasının sorun ve beklentileriyle ilgili girişim talebinde bulunacağını ifade etti. Başkan Arslan, “Anketi yapma gerekçemiz karar alıcıların ve politika yapıcıların Elazığ iş dünyası ile ilgili olarak doğru ve gerçekçi adımlar atmalarına yardımcı olmaktır. Bu doğrultuda raporumuzu TOBB’a ulaştırarak başta kredilendirmeler, devlet destekleri, vergilendirmeler gibi hususlarda taleplerimize dayanak oluşturacağız. Ben başta iş dünyamıza yoğun katılımları için teşekkür ediyorum. Talep makamı olan Elazığ TSO hiçbir üyesini ve sektörü ihmal etmeden bugüne kadar olduğu gibi bundan sonraki dönemde de 5174 sayılı kanun ile belirlenmiş görev ve yetkileri kapsamında çalışmalarını devam ettirecektir. Ben bu çalışmayı çok profesyonelce yürüten tüm çalışanlarımızı kutluyor, sonuçlarının iş dünyamız için hayırlı olmasını diliyorum” değerlendirmelerinde bulundu.